Öğrencilerime, insanlardaki boşaltım sistemini anlatırken biraz beyin fırtınası yapsınlar diye ağaçlarda boşaltımın nasıl gerçekleştiğini, köklerini toplayıp en yakın wc’ye gitmediklerine nazaran işin sonunun ne olduğunu kesinlikle sorarım.
Cevap kolaydır aslında, biraz fazla sabırlılar. Uzun mühlet tuttukları atıkları (ki bol mineral içeriklidir, bakınız no: 1) yapraklarda depolar, kış yaklaşıp kendilerini soğuktan kapatmadan evvel de pıt diye bırakıverirler toprağa.
Ne yani sayısı bilinmez onca fotoğraf karesi boşaltım hususları üzerinde mi çekiliyor? Karşılık: Evet. Pekala sonbahara renklerin çingenesi lakabını hak ettiren ne? Burası biraz karışık (meraklı detaycısına no: 2) fakat Güneş ölçü ve açısının değişmesi diye özet geçilebilir.
Şimdi gelelim bu renk cümbüşünü nasıl altına çevireceğimize…
Bu kuru yapraklardan güç depolayıcılar üretmeye uğraşan beşerler var lakin artık işleri o kadar karıştırmaya gerek yok. Ben size çok daha kolay yolları bulup listeledim.
1. Yol: Biyokompost
Kuru yapraklar biyokompost hammaddelerinden biridir. Çim kırpıntıları, mutfak artıkları, meyyit yapraklar ve çok daha fazlası ile oluşturulan karışımın aşikâr bir mühlet bekletilip toprağa gübre olarak verilmesi sureti ile kullanılır.
Amaaaan bu iş uzunmuş diyenler için:
2. Yol: Yaprak küfü
Yaprakları kenarları delinmiş siyah çöp torbalarına topluyor aşikâr müddet bekletip dilediğimiz bitki tabanlarına serpiyoruz.
Daha da kolayı yok mu diyenlere…
3. Yol: Malçlama
Çim biçme makinesi ile yaprakların üzerinden geç; ister olduğu yere ister gübrelemek istediğin bitki tabanına bırak.
4. Yol: Gölge etme öbür ihsan istemem
Bırak olduğu yerde kalsın. Kuşa böceğe yiyecek bulmak, dinlenmek ve yavrularını büyütmek için gereksinim duydukları habitat (yuva) olsun.
5. Yol: Hayvanlara yem olsun
“Yok ben ille toplayacağım, kanal tıkıyor, yol üstü kirlilik oluşturuyor, çimlerime küf yapıyor, can sıkıyor” diyorsan ver hayvancılık yapanlara, hayvanlarına koca kış doğal besin olsun.
Böylece yeşil alanların toprağı güzelleşsin, nefes alsın, su tutma kapasitesi artsın ki daha az su kullanılsın, yaban otları ile çabada kutular dolusu kimyasal kullanımına gerek kalmasın ve nihayetinde topraktan gelen toprağa dönsün süreç layığı ile tamamlansın.
Gelelim “ne olmasına?”
Bu canım öz kaynak YAKILMASIN! DÖNÜŞEBİLECEĞİ ONLARCA HOŞ VE YARARLI ŞEY VARKEN TÜM CANLILIĞIN HAKKI OLAN PAK HAVAYI ELİMİZDEN ALMASI İSTENİRCESİNE ATMOSFERE SALINMASIN.
No: 1
Bitkiler atık unsurları bünyelerindeki suyu yapraklarındaki açıklıktan ve/veya köklere gönderip buradan toprağa iletirler. Yeniden de atıkların birçok bitki içindeki atık depolama yeri olarak belirtilen kofullarda biriktirilir.
Bu birikintiler tabiattan gelen ve yeniden ona koşmak isteyen inorganik hususlardan oluşur ki bir örnek olarak, tamamına ulaşabileceğiniz makaleden alıntı şu çizelgeyi verebiliriz:
K: Potasyum, Mg: Magnezyum, Ca: Kalsiyum, P: Fosfor
No: 2
Yeşil bitkiler fotosentez ismi verilen harika kimyasal olay ile atmosferdeki karbondioksiti alıp onun yerine oksijen üretebilen kahramanlardır. Bu mucizevi olay yaprak hücrelerinde yer alan kloroplast ismindeki organelin içindeki klorofiller sayesinde gerçekleşir. Güneş ışığı fotosentezin ana ögesidir. Takdir edersiniz ki Güneş her mevsim tıpkı kıymette ışıldayamaz. Sonbaharla birlikte azalan ışınlar klorofil pigmentlerinin parçalanmasına karotenoidler oluşturarak sarı, antosiyaninler oluşturarak da kırmızı renklerinin üretilmesini sağlar.
